Stolica Węgier jest jedną z najpiękniejszych i najważniejszych metropolii znajdujących się w Europie Środkowowschodniej. Jest również ósmym najludniejszym miastem na Starym Kontynencie.

Budapeszt, zwany Perłą Dunaju, jest znaczącym ośrodkiem kulturalnym (opera, biblioteka narodowa, teatry, galerie, muzea), naukowym (Akademia Nauk, Akademia Sztuk Pięknych, Uniwersytet, Politechnika, instytuty badawcze), turystycznym oraz uzdrowiskowym (źródła lecznicze). Budapeszt położony jest na powierzchni 525,16 km², zaś liczba mieszkańców wynosi 1 740 041. Przez miasto przepływa rzeka Dunaj, który dzieli je na dwie wyraźnie różniące się części.

Krótka historia miasta

Jeszcze w XIX wieku formalnie nie istniało miasto Budapeszt. Dopiero w 1872 roku stolica Węgier powstała z połączenia dwóch mniejszych miejscowości: Budy leżącej na prawym brzegu Dunaju oraz Pesztu znajdującym się po lewej stronie rzeki. Od początku XIX wieku obie osady określano wspólną nazwą Pest-Buda. Taka kolejność oznaczała, że ważniejszym miastem jest Peszt pełniący rolę stolicy kraju. Natomiast w Budzie znajdowała się siedziba króla. W związku z tym, że język węgierski „jest kapryśny” i „nie lubi” zbitek spółgłoskowych, wygodniejszą nazwą okazała się druga kombinacja: Buda-Pest, którą zaproponował hr. István Széchenyi.

Co warto zobaczyć po stronie Budy?

Wzgórze Gellerta – w przeszłości miejsce to miało złą opinię wśród mieszkańców. Uważali oni, że zbierają się tam czarownice i uprawiają sabat. Dopiero sto lat później, gdy w Europie przeminęła epoka polowań, Wzgórze przekształciło się w miejsce kultu chrześcijańskiego.

Pośród atrakcji znajdujących się na Wzgórzu, warto zwrócić uwagę na:

• Skalną kaplicę – znajduje się u podnóża wejścia na Wzgórze. Grota przypomina kształtem świątynię, która znajduje się w Portugalii. Poświęcona została w 1926 roku; niezależnie od pory roku, wewnątrz zawsze panuje stała temperatura 21 stopni Celsjusza.

• Pomnik Wolności – na szczycie Wzgórza znajduje się Pomnik Wolności (14 m), który kształtem przypomina kobietę trzymającą palmową gałązkę – symbol pokoju. Rzeźba powstała po II wojnie światowej i przez długi okres czasu poświęcona była radzieckim żołnierzom poległym w walce o Budapeszt. Dopiero po 1989 roku zdjęto z niego wszystkie komunistyczne symbole (czerwoną gwiazdę oraz napis dziękujący Armii Czerwonej za wyzwolenie miasta). Obecnie statua ma uniwersalne znaczenie i upamiętnia wszystkich, którzy zginęli w walce za Węgry.

• Cytadelę – powstała w połowie XIX wieku, po upadku węgierskiej Wiosny Ludów. Miała służyć jako obiekt militarny (jako ostrzeżenie mieszkańców przeciwko kolejnymi formami buntu), ale już w trakcie jej budowy uważana była za przestarzałą. Obecnie znajduje się tam punkt widokowy, muzeum, restauracja, dyskoteka oraz schronisko dla młodzieży.

fot. wikipedia.pl

Baszta Rybacka – jeden z najpopularniejszych zabytków w Budapeszcie. Budowla w stylu neoromańskim powstała na przełomie XIX i XX wieku w miejscu, w którym dawno temu były mury zamkowe. Swoją nazwę odziedziczyła po średniowiecznych cechach rybaków, którzy niegdyś bronili tej części murów.

Zamek Królewski – jest jedną z najbardziej reprezentacyjnych budowli w Budapeszcie. Nie jest dokładnie wiadome, w którym roku zamek został wybudowany, jednak jego historia sięga średniowiecza. Pierwsze pomieszczenia mieszkalne i fortyfikacje powstały w XIII wieku po najeździe Mongołów. W trakcie II wojny światowej budowla, tak jak i cała stolica, została bardzo zniszczona. Współczesny wygląd bardzo odbiega od pierwowzoru – wiele elementów zostało uproszczonych, części po prostu nie odbudowano, a niektóre ocalałe fragmenty dekoracji i wszystkie zachowane wnętrza nawet celowo zniszczono. W 1966 roku zakończyła się zewnętrzna odbudowa Zamku, zaś w 1980 roku odnowiono wnętrze, w którym znajdują się liczne muzea, w tym historyczne Budapesti Történeti Múzeum.

Kościół Macieja (pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny) – najbardziej znany kościół na całych Węgrzech. Początki gotyckiej budowli sięgają XIII wieku. Jest to miejsce koronacji węgierskich królów. Ostatnia z nich miała miejsce w 1916 roku, a na tronie zasiadł Karol IV Habsburg wraz z żoną Zytą. Pamiątki związane z tą ceremonią (m.in. fotele, na których zasiadała królewska para), które można podziwiać, mieszczą się nad zakrystią.

Co warto zobaczyć po stronie Pestu?

Parlament – stanowi symbol zarówno Budapesztu, jak i całych Węgier. Jest jednym z najbardziej znanych i jednym z najstarszych gmachów urzędowych w Europie. Budynek powstał po zjednoczeniu miast, dlatego władze uznały, że nowe miasto potrzebuje reprezentacyjnej siedziby. Parlament powstawał w latach 1885-1904, zaś pierwsze posiedzenie miało miejsce w 1896 roku. Reprezentuje styl neogotycki, chociaż widać również elementy barokowe (przede wszystkim w środku). Widać wyraźne podobieństwo do budynku brytyjskiego parlamentu. We wnętrzu znajduje się 691 pomieszczeń (ponad 200 biur), 29 schodów, 13 wind, 27 wejść i 10 podwórzy. Pomieszczenia zostały przyozdobione freskami, malowidłami, witrażami, zaś na ścianach widnieją dawne herby Wielkich Węgier. Parlament jest otwarty dla turystów, jednak w czasie sesji parlamentarnych mogą być ograniczenia jego dostępności.

Váci utca – najbardziej znana ulica Budapesztu, na której mieszczą się liczne kawiarnie, restauracje oraz ekskluzywne sklepy. W południowej części deptaku znajduje się plac Vörösmarty, pod którym znajduje się pierwsza linia metra – Vörösmarty tér (żółta).

fot. disfrutabudapest.com

Linia M1 w Budapeszcie (żółta) – jest to pierwsza kontynentalna kolej podziemna, zaś druga w Europie (pierwsza znajduje się w Londynie). Budowa zakończyła się w 1896 roku w ramach obchodu tysiąclecia istnienia państwa węgierskiego. W 2002 roku została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Plac Bohaterów – nazywany również Placem Millenijnym lub Placem Tysiąclecia jest najważniejszym placem w całym Budapeszcie. Po obu jego stronach znajdują się budynki Muzeum Sztuk Pięknych oraz Pałacu Ekspozycji. Budowa zakończyła się w roku 1929, wtedy też pojawił się pomnik poświęcony poległym podczas I wojny światowej (stąd oficjalna nazwa placu). Od początku swojego istnienia Plac był miejsce licznych demonstracji politycznych.

Wielka Synagoga – jest to największa synagoga w Europie i druga pod względem wielkości na świecie (pierwsza mieści się w Nowym Jorku) – jest w stanie pomieścić 3000 osób. Wybudowana w latach 1854-1859 stanowi centrum judaizmu neologicznego.

Muzeum Terroru – muzeum, które jednocześnie jest pomnikiem postawionym, by upamiętnić ofiary totalitaryzmu na Węgrzech i bohaterów z 1956 roku. Budynek powstał w 1890 roku, ale w latach 1937-1944 służył za siedzibę i więzienie organizacji strzałkokrzyżowców, zaś w okresie 1945-1956 był siedzibą i więzieniem stalinowskiej policji politycznej. Aktualnie muzeum zajmuje się dokumentacją zbrodni totalitaryzmu i upamiętniania ofiar rewolucji z 1956 roku.

Co jeszcze warto zobaczyć w Budapeszcie?

Wyspa Małgorzaty – w czasach średniowiecza wyspę nazywano nazywano Wyspą Królików. Obecna nazwa pochodzi od córki węgierskiego króla Beli IV – Małgorzaty. Księżniczka spędziła znaczną część swojego życia w tym miejscu w klasztorze dominikanek. Do końca XVI wieku znajdowały się tam żeńskie klasztory, zakony i kościoły. Ze względu na liczne wojny prowadzone z imperium osmańskim, mnisi opuścili zakony, zaś budynki zostały zdewastowane. Obecnie znajduje się tam park miejski z hotelami, obiektami sportowymi (boiska, korty tenisowe, baseny), klubami, restauracjami, licznymi terenami zielonymi ze ścieżkami rowerowymi czy joggingowymi.

fot. wikipedia.org

Andrássyego w Peszcie, łącząca pl. F. Deaka z pl. Bohaterów – bardzo często porównywana jest to paryskich Pól Elizejskich. Jest to najbardziej reprezentacyjna ulica Pesztu i całej stolicy Węgier. W XIX wieku wzniesiono tam eleganckie i eklektyczne kamienice, w tym gmach Węgierskiej Opery Państwowej i budynek dzisiejszego Muzeum Terroru. Aleja łącząca centrum Pesztu z południowego zachodu na północny wschód liczy 2,5 km.

Węgierska Opera Narodowa – pod względem akustycznym stanowi jeden z najznakomitszych tego typu obiektów na świecie. Gmach w stylu neorenesansowym został wzniesiony w latach 1875 – 1884. Budynek może pomieścić 1250 osób.

Mosty:

• Łańcuchowy – powstał w latach 1839-1849. Był pierwszym łącznikiem po obu miast leżących stronach Dunaju: Budy i Pesztu. W trakcie II wojny światowej jednostki Wermachtu wysadzili most. Jego odbudowa zakończyła się w roku 1949, dokładnie w setną rocznicę jego powstania. Po obu stronach mostu czuwają lwy wyrzeźbione przez Janosa Marschalko.

• Wolności – jest najkrótszym mostem znajdującym się nad Dunajem w Budapeszcie. Łączy plac Fővám ze znajdujący się po przeciwnej stronie placem Świętego Gellerta. Powstał w latach 1894-1896. Nieoficjalnie nazywany jest mostem samobójców. Na samej górze mostu znajdują się ozdoby (ptaki Turul), po które bardzo często wspinają się ludzie.

• Elżbiety – powstały w latach 1897-1903 jest jednym z najbardziej popularnych i rozpoznawalnych mostów w stolicy Węgier. Swoja nazwę zawdzięcza węgierskiej królowej, Elżbiety.

Wszystkie zdjęcia umieszczone w tym poście są moją własnością. Kopiowanie i używanie bez mojej zgody jest zabronione.