W tamtym roku postanowiłam, że będę uskuteczniać mikropodróże. Nie było ich tyle, ile sobie postanowiłam na początku roku, ale do kilku miejsc w okolicach Warszawy udało mi się dotrzeć. O istnieniu Centrum Folkloru Polskiego w Otrębusach wiem stosunkowo od niedawna. Jednak z chwilą, w której się o nim dowiedziałam, postanowiłam się niezwłocznie do niego wybrać. Co prawda z folklorem nie jest mi po drodze, ale byłam bardzo ciekawa tego muzeum. I nie zawiodłam się, bo dowiedziałam się wielu ciekawych rzeczy o polskim dziedzictwie kulturowym, ale także mogłam podziwiać piękne stroje ludowe, a niektóre z nich chciałabym mieć w swojej garderobie 🙂

Pałac Karolin w Otrębusach – ciekawe początki 

Pałac Karolin powstał w latach 1909–1911 na zlecenie Towarzystwa Pomocy Lekarskiej i Opieki nad Umysłowo i Nerwowo Chorymi. Działka, na której powstał, została podarowana przez Feliksa Bobrowskiego. Pałac nazwano „Karolin” na cześć jego żony — Karoliny Bobrowskiej. Początkowo miejsce to pełniło funkcję sanatorium dla nerwowo i psychicznie chorych osób mniej zamożnych. Po zakończeniu I wojny światowej, z powodu braku funduszy, sanatorium zawieszono, a budynek wpadł w ręce Rosyjskiego Czerwonego Krzyża. W 1923 r. pałac wydzierżawiło Towarzystwo Dobroczynności. W 1932 r. — po generalnym remoncie — ponownie przyjmowano kuracjuszy. Od tej pory pałac spełniał też funkcję wypoczynkowo-wakacyjną: oprócz leczenia, wynajmowano pokoje turystom i gościom. W efekcie stał się jednym z bardziej popularnych ośrodków „sanatoryjno–wypoczynkowych” w Polsce. W okresie międzywojennym Karolin bywał także miejscem wypoczynku literatów i artystów — cisza, spokój i bliskość natury sprzyjały oderwaniu się od zgiełku miasta i pomagały skupić się na tworzeniu.

Początek historii legendarnego „Mazowsza”

Po II wojnie światowej dawny właściciel — Towarzystwo Pomocy — zostało rozwiązane (1947 r.). Pojawił się wtedy pomysł, by pałac przeznaczyć na siedzibę nowej instytucji – zamiast sanatorium dla elit, Karolin miał być siedzibą nowo powstającego zespołu artystycznego. W 1948 r. do Karolina zaczęła przyjeżdżać pierwsza młodzież — uzdolniona muzycznie, tanecznie i zainteresowana polskim folklorem. To wtedy narodziła się idea zespołu, który miał prezentować polską kulturę ludową.

W 1949 r. oficjalnie powołano Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze”, a cały pałac Karolin przekazano na jego wyłączny użytek. W kolejnych dziesięcioleciach pałac stał się domem, szkołą, miejscem prób, stołówką i pracownią rękodzieła dla członków zespołu. Młodzież z całej Polski przyjeżdżała tu, by kształcić się w tańcu ludowym, śpiewie, grze na instrumentach, a także w realiach “życia zespołowego”.

Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze” – ambasador polskiej kultury

Zespół „Mazowsze” to narodowy reprezentacyjny zespół muzyczno-taneczny, który od 1949 roku prezentuje polski folklor w opracowaniu scenicznym. Jego znaki rozpoznawcze to barwne stroje z wielu regionów Polski, rozbudowane układy taneczne, chóralne brzmienie, wyjątkowa orkiestra, perfekcyjna sceniczna oprawa. Założony z inicjatywy prof. Tadeusza Sygietyńskiego (kompozytora) i jego żony Miry Zimińskiej-Sygietyńskiej (aktorki i wizjonerki scenicznej). Po II wojnie światowej Polska była zniszczona, a folklor – ginący. Sygietyński i Zimińska postawili sobie cel odtworzenia, ocalenia i pokazania polskiej muzyki ludowej w formie artystycznej, lecz jednocześnie autentycznej. Zaczęto poszukiwać utalentowanej młodzieży w małych wsiach, miasteczkach i szkołach. Tadeusz Sygietyński stworzył oryginalny styl: połączenie muzyki ludowej z symfoniczną elegancją, zaś Mira Zimińska stworzyła sceniczny wizerunek: barwne stroje, ogromna dynamika sceniczna, piękne układy i charakter choreograficzny. W 1949 roku odbył się pierwszy koncert „Mazowsza” – symboliczne narodziny zespołu.

Lata 50. i 60. ubiegłego wieku to „złota era” zespołu, ponieważ „Mazowsze” staje się legendą światowej sceny. Zespół wyruszył ogromne tournée, występował w najlepszych salach koncertowych świata, takich jak Carnegie Hall (Nowy Jork), Royal Albert Hall (Londyn), Filharmonia Berlińska czy Olimpia (Paryż). „Mazowsze” odwiedziło wtedy niemal wszystkie kontynenty. W 1954 roku następuje śmierć Tadeusza Sygietyńskiego a Mira przejmuje kierownictwo artystyczne (na ponad 30 lat). Zmiany ustroju wymagały nowego modelu działalności: mniej finansowania państwowego, większa samodzielność oraz otwarcie na komercję i turystykę. Mimo wszystko „Mazowsze”  nie straciło swojego unikalnego stylu.

Choć „Mazowsze” funkcjonowało w realiach PRL, zespół zachowywał wysoki artystyczny standard i często był postrzegany jako okno na świat. W Polsce koncerty „Mazowsza” były wydarzeniem sezonu, zaś za granicą –był symbolem polskiej kultury, rozpoznawalnym jak Chopin czy krakowskie sukiennice. To jeden z najstarszych i najbardziej cenionych na świecie, który stanowił ważny filar ochrony dziedzictwa kulturowego oraz symbol polskiej tożsamości i tradycji.

Zespół nadal koncertuje w Polsce i za granicą. Składa się z orkiestry, chóru i baletu – w sumie ok. 150 artystów a ich repertuar obejmuje prawie wszystkie regiony Polski. Występuje na dużych festiwalach, wydarzeniach państwowych i prestiżowych koncertach międzynarodowych.

Centrum Folkloru Polskiego

W 2021 roku oficjalnie otwarto Centrum Folkloru Polskiego „Karolin”. Od tego czasu miejsce służy popularyzacji folkloru polskiego, historii zespołu „Mazowsze” i edukacji kulturalnej. We wnętrzach pałacu znajduje się wystawa prezentująca folklor różnych regionów Polski — m.in. stroje, instrumenty, muzykę, tańce, obyczaje. Wystawa pokazuje także sceniczne opracowania folkloru, czyli styl, w jakim „Mazowsze” prezentuje muzykę i taniec, łącząc tradycję z formą sceniczną. Ekspozycja została zaprojektowana jako nowoczesna aranżacja, która łączy dźwięk, obraz, scenografię i autentyczne eksponaty. Każdy pokój odnosi się do innego regionu Polski i tradycji ludowych.

To miejsce idealne da fanów historii i kultury — można zobaczyć tradycyjne stroje, instrumenty, poznanie historii zespołu „Mazowsze” i szerokiego folkloru całego kraju. A wszystko znajduje się w jednym, odrestaurowanym miejscu. Centrum Folkloru Polskiego „Karolin” to miejsce, które łączy tradycję z nowoczesnością — historia folkloru, prezentacja regionalnej różnorodności, a jednocześnie interaktywność i dostępność. To także szansa na edukację dla każdego — dzieci, młodzież, rodziny, seniorzy, grupy zorganizowane. Centrum organizuje warsztaty rękodzielnicze (haft, wycinanka, tradycyjne ozdobnictwo), tańca, muzyki — dla dzieci, młodzieży, dorosłych, seniorów, całych rodzin. Odbywają się też koncerty, pokazy, potańcówki, prelekcje, spotkania z artystami, jarmarki — wydarzenia kulturalne inspirowane folklorem.

Informacje praktyczne

• Adres: ul. Świerkowa 2, Otrębusy
• Strona internetowa: Centrum Folkloru Polskiego
• Godziny otwarcia: wtorek-piątek, godz. 10:00-17:00, sobota-niedziela, godz. 10:00-18:00
• Cennik: klik

Wszystkie zdjęcia umieszczone w tym poście są moją własnością, chyba że zaznaczyłam inaczej. Kopiowanie i używanie bez mojej zgody jest zabronione. Jeśli chcesz coś wykorzystać, zapytaj

Jeśli podobał Ci się mój wpis, albo czujesz się zainspirowana/y to zostaw komentarz lub lajka. Możesz także pomóc w rozwoju bloga niewielką wpłatą – symbolicznym kosztem kawy! To nie tylko wsparcie, ale i dodatkowa motywacja